Terug naar Verkenningen

 

Inhoud

 

Uit de voorgeschiedenis

1.     Bodem en vroegste bewoners

        De bodem 13 - De vroegste bewoners 15 - Begin van de landbouw 18 - De Romeinse tijd 19 –

        Duistere eeuwen 21

2.     Het begin van Schijndel

        Tijd en plaats 23 - Het oudste dorpscentrum 24 - De kerk 27 –

        St. Servatius, patroon van kerk en dorp 27

3.     Ontwikkelingen op de rand van de historie

        Het graafschap Rode 31 – De Meierij van 's-Hertogenbosch 33 –

        Schijndel, hertogsdorp en “consort van Rode” 35

 

Schijndel in de late middeleeuwen

1.     Gemeenschappelijk bezit

        Aankoop van woeste gronden 39 - De Bodem van Elde 41 - De heide van Sint-Oedenrode 45 –

        Ruzie met Sint-Oedenrode 45 - ­Inbeslagneming van gemeenschappelijke gronden 47 –

        Het recht van voorpoting 49

2.     Dorp en parochie

        Het dorpsbestuur 51 - Onenigheid over parochiegrenzen 57 - De kerk en haar tienden 58 –

        Een schenking aan de universiteit van Leuven 61 - De Heerlijkheid Schijndel 63

3.     De bevolking

        Haardsteden te Schijndel 67 - Heren en pachters 68 - De Schijn­delse burgerij 71

 

Van pest, hongersnood en oorlog

1.     De zwarte dood

        Een geheimzinnige ziekte 75 - De pest in en rond 's-Hertogen­bosch 77 –

        De grote sterfte in Schijndel 79

2.     Gelderse rooftochten

        Het graafschap Gelre 81 - Schijndel door de Geldersen verwoest 83

3.     Schijndel tijdens de tachtigjarige oorlog

        De Nederlandse opstand 85 – Schijndel opnieuw verwoest 85 - ­Het dorp tijdens het bestand 87 –

        Opnieuw oorlog 89 - Een laatste beproeving 90

 

Schijndelse hopbellen        

1.     Van hop tot gruyt

        Uit de historie van de hop 95 - De hopteelt te Schijndel 97

2.     De hoptiende

        Verpachting van de tienden 98 - Boze boeren 101

3.     De tiendkaart van Schijndel

        Tienklampen 103 - De hopwaag 109

 

Generaliteitsland

1.     Calvinisten aan de macht

        Hervorming van het bestuur 115 –

        Priesters verjaagd en kerkelijke goederen in beslag genomen 117 – De tienden 121 –

        Grenskapellen en schuur kerken 123 - Een Schijndelse zeeheld 127

2.     Een zorgelijk bestaan

        Zware belastingen 135 - De Fransen in de Meierij 139 –

        Toestanden in Schijndel rond het jaar 1750 145 – Paapse stoutigheden 151 –

        ­Strijd om de Rooise heide 159

3.     Lief en leed in een verarmde gemeenschap

        De bevolking 169 - Bedelaars, dieven en vagebonden 177 –

        Nacht­wachten en jachten op bedelaars 181 – De school 186 -

        Schijndelse kloppen of kwezels 187 - Het raadhuis van Schijndel 191

 

De Franse tijd

1.     De ondergang van de Republiek

        De inval van de Fransen 195 - Vrijheid, gelijkheid en broeder­schap 197 - De tienden 203

2.     Vrijheid en Godsdienst

        Strijd om de kerkgebouwen 206 - De hervormde gemeente van Schijndel 213

3.     Een Frans dorp

        Grote veranderingen 217 - Een gemeenteverslag uit 1811 221 – De molens van Schijndel 223

 

Ontwikkelingen tussen 1830 en 1930

1.     Boeren, klompen- en hoepelmakers

        Landbouw en veeteelt 231 - De boerenbond 239 - De klompen­makerij 241 - Hoepelmakers 247 -

        Armoede 249 – De Vincentius­vereniging 253

2.     Het 'rijke' roomse leven

        De kerk 257 - De zusters van Schijndel 263 - Openbare- en bijzon­dere scholen 269 –

        Gilden en handboogschutterijen 273 - Uit de jeugdjaren van de harmonie 277

3.     Ontsluiting van het dorp

        De Zuid-Willemsvaart 281 - Grindwegen 282 - Spoor- en tram­weg 283 - De steenoven 287 –

        De kousenfabriek 289 - De kaarsen­fabriek van de Gebr. Bolsius 291

 

 

 Terug naar Verkenningen